Mark Post is hoogleraar vasculaire fysiologie aan de Universiteit van Maastricht. En vooral bekend dankzij het produceren van de eerste kweekvleesburger ter wereld in 2013. Kweekvlees is een revolutionair product – vergelijkbaar met bijvoorbeeld het zonnepaneel – omdat het op den duur de vervuilende en dieronvriendelijke vee-industrie overbodig maakt. Omdat dit product zo veelbelovend is, richtte Mark in 2016, samen met voedseltechnoloog Peter Verstrate, Mosa Meat op. En al zijn er nog voldoende obstakels te overwinnen, het gaat goed met Mosa Meat; het bedrijf staat op het punt een verbeterde 2.0 burger te introduceren en het haalde in 2020 september een kapitaalinjectie binnen van $55 miljoen en in december nog eens $20 miljoen. Ik ken Mark omdat ik dit sinds vorig jaar betrokken ben bij de positionering van het merk Mosa Meat.
We hebben het over Marks keus – lang geleden – om Geneeskunde te gaan studeren. Een wonderlijke uitleg heeft hij daarvoor; ook al was wiskunde zijn favoriete vak op school, hij vond dat hij iets socialers moest gaan doen, anders zou hij alleen maar met cijfers bezig zijn en te veel een nerd blijven. En later belandde Mark in de wetenschap omdat hij de patiëntenzorg onvoldoende intellectueel uitdagend vond. Hij promoveerde in Utrecht en kwam tijdens zijn promotie, bijna per ongeluk, terecht in een cardiovasculair onderzoek. Hij runde al vrij snel het lab.
Mark werkte ook een tijdje in Amerika en leerde daar eigenlijk dat onderzoek overal hetzelfde werkt. Niet competitiever – zoals ik hem vraag in het interview – maar wel met meer geld. Dat heeft in ieder één belangrijk voordeel; er is meer mogelijk. Hij legt uit dat je meer risico kunt nemen en meer dingen kunt uitproberen. Uiteindelijk geeft het dus meer vrijheid.
Op een gegeven moment krijgen we het natuurlijk ook over het product kweekvlees. Als dat ter sprake komt legt Mark heel helder uit waarom het eigenlijk zo’n slim product is. Eigenlijk maakt Mosa Meat gewoon vlees, net zoals een koe dat doet. De omstandigheden ín die koe, die ervoor zorgen dat het vlees kan groeien, worden zo goed mogelijk nagebootst. “Als je het koe ziet als een instrument om plantaardige voeding om te zetten in dierlijke eiwitten die wij zelf opeten, dan kun je nadenken over hoe efficient die omzetting is. En bij een koe is dat uitermate inefficiënt. 85% van alle voedingstoffen gaat verloren aan de koe zelf. En er komt maar 15% in ons voedsel terecht.” Kweekvlees doet dat dus vele malen efficiënter.
Ik vraag Mark ook of hij een idealist of dat hij het gewoon interessant vindt dat het kan. “Beiden,” zegt hij. Je moet de technologie interessant vinden om ermee bezig te zijn. Maar hij merkt ook dat hij meer energie heeft omdat dit zo’n overduidelijke maatschappelijke impact zal hebben als het slaagt. En vanaf het moment dat hij ging stemmen, dacht hij; het milieu is het allerbelangrijkste wat we hebben. Maar daar is eigenlijk ook weer niets idealistisch aan, vervolgt hij; “dat is gewoon heel rationeel; als we deze aarde naar de knoppen helpen, dan houden er een boel dingen op”.
We hebben het ook over de geestelijk vader van het kweekvlees, Willem van Eelen. Ik vraag hem hoe het project van Van Eelen op zijn pad kwam. Ook weer per toeval eigenlijk. Hij werkte een dag per week in Eindhoven, waar ze bezig waren met kweekvlees. En opeens werd het min of meer in zijn schoot geworpen – omdat de projectleider ziek werd. Hij vond het meteen een fantastisch idee en ging erop door. Als ik Mark vraag hoe het komt dat niet iedereen meteen zag wat een fantastisch idee het was, antwoordt hij dat de meeste wetenschappers bij dit soort grote projecten, met héél veel kleine stapjes, al snel te veel beren op de weg zien.
We hebben het ook nog over de gift van Sergey Brin (Google) die het project een enorme zet gaf, over het proces van het veilig verklaard krijgen door de Europese Voedsel en Warenautoriteit (EFSA) van een ‘novel food’, over het belang van competitiviteit in het bedrijfsleven, over de samenwerking van alle startups die met kweekvlees bezig zijn, over de conflicterende belangen van een hoogleraar die een bedrijf start en kennis inbrengt die hij als ambtenaar verworven heeft, over vinden van gemotiveerde werknemers wanneer je een product met zoveel purpose aan het ontwikkelen bent, en nog vele andere onderwerpen.
Luister het hele interview in de Soundcloud-embed bovenaan de pagina of op het podcastplatform van jouw voorkeur.
